Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Fumo-terro(-di-flour-sarrado)
Fumaria densiflora
Papaveraceae Fumariaceae
Nom en français : Fumeterre à fleurs serrées.
Descripcioun :Aquesto fumo-terro èi raro au nostro o bessai pas sufisamen determinado que sèmblo proun, à proumiero visto, à la fumo-terro-vertuouso. Pamens, s'alucas li sepalo veirès que soun proun larjo ço que permes de bèn la destria (vèire la fotò çai-souto). Coumpara emé la fumo-terro-vertuouso.
Usanço :Sa cousino Fumaria officinalis es uno planto vertuouso, tant se poudrié que siguèsse parié pèr elo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Fumaria
Famiho : Papaveraceae
Famiho classico : Fumariaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 8 à 10 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Febrié à juliet
Liò : Champ
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Fumaria densiflora DC., 1813